Zdrowe odchudzanie
Szereg metaanaliz przeprowadzonych w randomizowanych badaniach kontrolowanych (RCT), uważanych za najsilniejsze i najbardziej wiarygodne dowody, doprowadziło do tego samego wniosku: diety niskowęglowodanowe zwykle przewyższają inne diety w zakresie utraty wagi przez okres do dwóch lat. Dwa przykłady pokazują większą utratę wagi na dietach niskowęglowodanowych w porównaniu z dietami niskotłuszczowymi w badaniach, które trwały od ośmiu tygodni do 24 miesięcy:
Interwencja dietetyczna dla dorosłych z nadwagą i otyłością: Porównanie diet niskowęglowodanowych
i niskotłuszczowych. Metaanaliza
Wpływ diet niskowęglowodanowych w porównaniu z dietami niskotłuszczowymi na masę ciała i czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego: metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych
Niska zawartość węglowodanów nie tylko powoduje większą utratę wagi niż inne porównane diety, ale także powoduje większą utratę tkanki tłuszczowej, zwłaszcza gdy węglowodany są ograniczone do 50 gramów dziennie:
Wpływ diety niskowęglowodanowej na skład ciała: metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych
Artykuł z 2015 roku w prestiżowym czasopiśmie The Lancet, podsumowuje wszystkie najważniejsze badania naukowe dotyczące odchudzania z zastosowaniem diet niskotłuszczowych. Konkluzja? Nie ma dowodów na to, że dieta niskotłuszczowa pomaga ludziom schudnąć w porównaniu z innymi zaleceniami dietetycznymi.
To powinno skłonić nas, lekarzy, do zakwestionowania powszechnego przekonania, że dieta niskotłuszczowa jest odpowiednia dla większości ludzi. W rzeczywistości wspomniane powyżej metaanalizy pokazują, że ludzie mają tendencję do znacznie większej utraty masy ciała, gdy otrzymują porady dietetyczne, które dopuszczają spożywanie tłuszczu w celu osiągnięcia sytości.
Wpływ diety niskotłuszczowej w porównaniu z innymi interwencjami dietetycznymi na długoterminową zmianę masy ciała u dorosłych
Przegląd wszystkich głównych badań diet niskowęglowodanowych z 2012 roku pokazuje zarówno zmniejszenie masy ciała, jak i poprawę głównych czynników ryzyka chorób serca:
Systematyczny przegląd i metaanaliza badań klinicznych nad wpływem diety niskowęglowodanowej na czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego
Istnieje co najmniej 31 nowoczesnych Randomizowanych Badań Klinicznych, które wykazują znacznie lepszą utratę wagi dzięki dietom niskowęglowodanowym. Oto trzy najlepsze RCT:
Utrata masy ciała przy diecie niskowęglowodanowej, śródziemnomorskiej lub niskotłuszczowej.
Było to dwuletnie badanie, w którym 322 osoby losowo przydzielono do stosowania diety śródziemnomorskiej, diety niskotłuszczowej lub diety niskowęglowodanowej. Pod koniec badania, grupa niskowęglowodanowa straciła najwięcej na wadze, mimo iż pozwolono im jeść tyle pokarmu niskowęglowodanowego, ile potrzebowali, aby czuć się najedzonymi; pozostałe dwie grupy stosowały diety o ograniczonej kaloryczności.
Porównanie efektów diety niskowęglowodanowej i niskotłuszczowej: Badanie randomizowane w tym rocznym badaniu 148 osób zostało losowo przydzielonych do diety niskowęglowodanowej (mniej niż 40 gramów węglowodanów dziennie) lub diety niskotłuszczowej (mniej niż 30% energii z tłuszczów dziennie). Oprócz utraty 3,5 kg więcej niż grupa o niskiej zawartości tłuszczu, grupa niskowęglowodanowa miała również większą poprawę w zakresie cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL), trójglicerydów (TG) i innych czynników ryzyka chorób układu krążenia.
Porównanie diet Atkins, Zone, Ornish i LEARN pod kątem zmiany wagi i powiązanych czynników ryzyka
u kobiet przed menopauzą z nadwagą. Badanie randomizowane, jedno z najbardziej znanych badań dotyczące odchudzania (często określane jako badanie od (A do Z) obejmowało losowe przydzielanie kobiet przed menopauzą z nadwagą do spożywania określonych rodzajów posiłków o zróżnicowanej ilości węglowodanów. Niskowęglowodanowych (Atkins), umiarkowanej ilości węglowodanów (Zone), niskotłuszczowych (Ornish), czy niskokaloryczna dieta o kontrolowanej porcji posiłków (LEARN), przez okres jednego roku. Pod koniec badania kobiety z grupy niskowęglowodanowej straciły dwa razy więcej wagi 4,7 kg niż grupy Ornish i LEARN oraz prawie trzy razy więcej niż kobiety w grupie Zone.
Metaboliczne czynniki ryzyka
Diety niskowęglowodanowe poprawiają wszystkie główne cechy zespołu metabolicznego: otyłość, wysoki poziom insuliny/glukozy we krwi, wysokie ciśnienie krwi oraz profil lipidowy, który wskazuje na dyslipidemię metaboliczną, charakteryzującą się niskim HDL i wysokim TG.
Metaboliczne czynniki ryzyka są silnie powiązane z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca typu 2, choroby serca, udar, demencja, a nawet rak. Ponieważ diety niskowęglowodanowe mogą poprawić czynniki ryzyka związane z tymi chorobami - są ważnym narzędziem w zapobieganiu ich rozwojowi.
Dong 2020. Ocenili 12 RCT i stwierdzili, że diety niskowęglowodanowe doprowadziły do obniżenia TG
i skurczowego BP oraz wzrostu HDL.
Wpływ diety niskowęglowodanowej na czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego.
Hellon 2019. Ocenili 8 RCT, w których stwierdzono, że diety niskowęglowodanowe nie prowadzą do znaczącego wzrostu LDL, ale zwiększają HDL i niższe TG.
Nutrition Reviews 2019: Wpływ diety ograniczającej węglowodany na poziom cholesterolu lipoprotein
o niskiej gęstości u dorosłych z nadwagą i otyłością: przegląd systematyczny i metaanaliza
Huntris 2017. Uwzględnili 18 RCT dotyczących dieta niskowęglowodanowych i stwierdzili poprawę HbA1c, TG i HDL.
European Journal of Clinical Nutrition 2017: Interpretacja i wpływ diety niskowęglowodanowej w leczeniu cukrzycy typu 2: przegląd systematyczny i metaanaliza badań randomizowanych
Mansoor 2016. Ocenili 11 RCT i stwierdzili, że ograniczanie węglowodanów prowadzi do większej utraty wagi, obniżenia TG i wyższego HDL w porównaniu z dietami niskotłuszczowymi.
British Journal of Nutrition 2016: Wpływ diet niskowęglowodanowych na masę ciała i czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego, w porównaniu do diet niskotłuszczowych: metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych
Sackner 2015. Ocenili 17 badań dotyczących diet niskowęglowodanowych i niskotłuszczowych
i stwierdzili lepszą redukcję TG i skurczowego BP oraz wzrost HDL w dietach niskowęglowodanowych.
PLoS One 2015: Interwencja dietetyczna dla dorosłych z nadwagą i otyłością: Porównanie diet niskowęglowodanowych i niskotłuszczowych.
Hession 2009. Przeanalizowali 13 RCT i stwierdzili, że ograniczanie węglowodanów jest lepszą strategią niż ograniczanie zawartości tłuszczu pod względem HDL, TG i skurczowego ciśnienia tętniczego.
Obesity Reviews 2009: Systematyczny przegląd randomizowanych, kontrolowanych badań dotyczących diety niskowęglowodanowej i niskotłuszczowej / niskokalorycznej w leczeniu otyłości i chorób współistniejących
Nordman 2006. Ocenili 5 RCT dotyczących diet niskowęglowodanowych
i niskotłuszczowych. Ograniczanie zawartości węglowodanów miała lepszy wpływ na TG i HDL.
Archives of Internal Medicine 2006: Wpływ diety niskowęglowodanowej i niskotłuszczowej na utratę wagi i czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego: metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych
Cukrzyca typu 2 insulinooporność
Faktem jest, że konwencjonalne leczenie, oparte na intensywnych schematach leczenia
i zaleceniach, aby jeść mniej (ograniczać kalorie) i więcej ćwiczyć pokazało, że chociaż może pomóc ludziom w leczeniu insulinooporności/cukrzycy typu 2, ostatecznie nie poprawia ich stanu zdrowia. Co najmniej siedem randomizowanych, kontrolowanych badań wykazało,
że zdecydowana większość leków przeciwcukrzycowych nie pomaga redukować chorób serca, które są głównym zabójcą osób chorych na cukrzycę. Zalety diety niskowęglowodanowej
w cukrzycy typu 2 zostały dostrzeżone w kilku systematycznych przeglądach i metaanalizach RCT:
Nutrients 2020: Wpływ diety ketogenicznej na parametry metaboliczne u pacjentów z otyłością lub nadwagą oraz z cukrzycą typu 2 lub bez.
Diabetes Research and Clinical Practice 2018: Wpływ ograniczenia spożycia węglowodanów na kontrolę glikemii u dorosłych chorych na cukrzycę.
BMJ Open Diabetes Research and Care 2017: Systematyczny przegląd i metaanaliza ograniczenia spożycia węglowodanów u pacjentów z cukrzycą typu 2.
The American Journal of Clinical Nutrition 2018: Wpływ diety niskowęglowodanowej w porównaniu
z interwencjami diety niskotłuszczowej na kontrolę metaboliczną u osób z cukrzycą typu 2.
Diabetes, obesity and metabolism 2019: Oparte na dowodach podejście do opracowywania diet niskowęglowodanowych w leczeniu cukrzycy typu 2.
Metaanaliza z 2017 roku wykazała, że dieta niskowęglowodanowa spowodowała zmniejszenie
zapotrzebowania na leki i poprawę wskaźników zdrowia metabolicznego (HbA1c, HDL, TG
i ciśnienia krwi). Autorzy doszli do wniosku, że: „Zmniejszenie ilości węglowodanów w diecie może przynieść kliniczną poprawę w leczeniu cukrzycy typu 2”:
European Journal of Clinical Nutrition 2017: Interpretacja i wpływ diety niskowęglowoda-nowej
w leczeniu cukrzycy typu 2.
Kolejny przegląd dowodów na stosowanie diet niskowęglowodanowych w leczeniu cukrzycy typu 2, napisany przez ekspertów, którzy generalnie popierają ten pomysł sugeruje, że dieta niskowęglowodanowa powinna być proponowana jako pierwsze podejście w leczeniu cukrzycy typu 2:
Nutrition 2015: Ograniczenie węglowodanów w diecie jako pierwsze podejście w leczeniu cukrzycy.
Poniższe RCT pokazują korzyści diety niskowęglowodanowej u osób z cukrzycą typu 2:
PLos One 2020: Wpływ diety niskowęglowodanowej 90g / dobę na kontrolę glikemii, sdLDL i grubość błony wewnętrznej i środkowej tętnicy szyjnej u pacjentów z cukrzycą typu 2:
Nutrition and diabetes 2017: Wyniki dwunastomiesięcznego randomizowanego badania dotyczącego diety o umiarkowanej zawartości węglowodanów, w porównaniu z dietą o bardzo niskiej zawartości węglowodanów u dorosłych z nadwagą i cukrzycą typu 2 lub stanem przedcukrzycowym.
Nutrition and metabolism 2008: Wpływ diety ketogenicznej o niskiej zawartości węglowodanów,
w porównaniu z dietą o niskim indeksie glikemicznym na kontrolę glikemii w cukrzycy typu 2.
Diabetes Care 2014: Dieta o bardzo niskiej zawartości węglowodanów i niskiej zawartości tłuszczów nasyconych w leczeniu cukrzycy typu 2.
Diabetic Medicine 2004: Krótkoterminowe skutki radykalnego ograniczenia węglowodanów w diecie
w cukrzycy typu 2.
Nutritions 2018: Wpływ diety niskowęglowodanowej na kontrolę glikemii u pacjentów z cukrzycą typu 2.
Badanie diety ketogenicznej o niskiej zawartości węglowodanów, z udziałem około 330 osób wykazało, że w ciągu jednego roku 97 procent uczestników zmniejszyło lub zaprzestało stosowania insuliny. Ponadto 58% nie miało już diagnozy cukrzycy; innymi słowy, odwrócili swoją chorobę. Wyniki te wskazują, że cukrzyca typu 2 nie jest nieuchronnie postępująca
i nieodwracalna. Gdy dieta niskowęglowodanowa jest umiejętnie zastosowana, cukrzyca typu 2 może zostać odwrócona i potencjalnie doprowadzona do remisji.
Diabetes Therapy 2018: Skuteczność i bezpieczeństwo nowego modelu opieki w leczeniu cukrzycy typu 2 po 1 roku.
Frontiers in Endocrinology 2019: Długoterminowe skutki nowej, ciągłej interwencji w zakresie opieki zdalnej, w tym ketozy żywieniowej w leczeniu cukrzycy typu 2.
Trwające 44 miesiące badanie dotyczące ograniczania węglowodanów w cukrzycy typu 2, to nierandomizowane badanie interwencyjne, w którym porównano dietę zawierającą 20% węglowodanów (dzienne spożycie węglowodanów wynosiło 80-90 gramów) ze standardową dietą. W grupie niskowęglowodanowej, ocena kontrolna po 44 miesiącach wykazała ciągłą poprawę HbA1c, masy ciała i redukcję leków przeciwcukrzycowych.
Odżywianie i metabolizm 2008: Dieta niskowęglowodanowa w cukrzycy typu 2. Stabilna poprawa kontroli masy ciała i glikemii w ciągu 44 miesięcy obserwacji.
Frontiers in Endocrinology 2019: Długoterminowe skutki nowej, ciągłej interwencji w zakresie opieki zdalnej, w tym ketozy żywieniowej w leczeniu cukrzycy typu 2.
Tłuszcze nasycone choroby serca
W niedawnej analizie, 19 czołowych naukowców doszło do wniosku, że dowody naukowe nie potwierdzają zasadności ograniczania tłuszczów nasyconych w diecie. Podobny artykuł został opublikowany w Journal of the American College of Cardiology. Wnioski były następujące:
Zalecenie ograniczenia spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych (SFA) w diecie utrzymuje się pomimo coraz większej liczby dowodów, że jest inaczej. W najnowszych metaanalizach badań
z randomizacją i badań obserwacyjnych nie stwierdzono korzystnego wpływu zmniejszenia spożycia SFA na choroby układu krążenia (CVD) i całkowitą śmiertelność, a zamiast tego stwierdzono działanie ochronne przed udarem. Chociaż SFA zwiększają poziom cholesterolu lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), u większości osób nie jest to spowodowane zwiększeniem sdLDL, ale raczej większymi cząsteczkami LDL, które są znacznie mniej silnie związane z ryzykiem CVD.
Przeważająca liczba dowodów wskazuje na to, że diety niskotłuszczowe, które obniżają poziom cholesterolu w surowicy, nie zmniejszają zdarzeń sercowo-naczyniowych ani śmiertelności. W szczególności zastępując tłuszcze nasycone tłuszczami wielonienasyconymi nie zmniejszają w przekonujący sposób zdarzeń sercowo-naczyniowych ani śmiertelności. Te wnioski są sprzeczne
z obecną opinią.
W systematycznym przeglądzie badań kohortowych i randomizowanych badań klinicznych
z 2009 r., w których analizowano potencjalne związki między czynnikami dietetycznymi,
a chorobami serca stwierdzono, że „brak wystarczających dowodów na związek w przypadku spożycia nasyconych lub wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, tłuszczu ogólnie w naturalnej postaci jak mięso, jaja i mleko”:
Archives of Internal Medicine 2009: Systematyczny przegląd dowodów potwierdzających związek przyczynowy między czynnikami dietetycznymi a chorobą niedokrwienną serca.
Podobnie, przegląd badań kohortowych z 2010 r. wykazał „(…) brak istotnych dowodów pozwalających stwierdzić, że tłuszcze nasycone w diecie są związane ze zwiększonym ryzykiem choroby wieńcowej lub chorób układu sercowo-naczyniowego”:
Metaanalizy badań obserwacyjnych z lat 2015 i 2017 doprowadziły do tych samych wniosków dotyczących braku związku między tłuszczami nasyconymi a chorobami serca:
The American Journal of Clinical Nutrition 2010: Metaanaliza prospektywnych badań kohortowych oceniających związek tłuszczów nasyconych z chorobami układu krążenia.
British Medical Journal 2015: Spożycie nasyconych i trans nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz ryzyko zgonu ze wszystkich przyczyn, chorób układu krążenia i cukrzycy typu 2: przegląd systematyczny i metaanaliza badań obserwacyjnych.
British Journal of Sports Medicine 2017: Dowody z prospektywnych badań kohortowych nie potwierdzają aktualnych wytycznych dotyczących tłuszczu w diecie: przegląd systematyczny i metaanaliza.
Ponadto inne nowsze przeglądy systematyczne badań randomizowanych nie wykazały żadnego zmniejszenia ryzyka śmierci serca w wyniku zastąpienia tłuszczów nasyconych tłuszczami nienasyconymi:
Nutrition Journal 2017: Wpływ zastąpienia tłuszczów nasyconych głównie wielonienasyconymi tłuszczami na chorobę wieńcową serca.
Open Heart 2016: Dowody z randomizowanych, kontrolowanych badań nie potwierdzają aktualnych wytycznych dotyczących tłuszczu w diecie.
Niedawne duże badanie obserwacyjne opublikowane w The Lancet pokazuje, że diety
o niższej zawartości tłuszczu i wyższej zawartości węglowodanów nie zapewniają żadnych korzyści zdrowotnych:
W badaniu PURE przez ponad siedem lat obserwowano ponad 135 000 osób w 18 krajach na pięciu kontynentach. Naukowcy odkryli, że osoby, które zjadły najwięcej węglowodanów, zmarły wcześniej.
Z drugiej strony, większe spożycie tłuszczu wiązało się z dłuższą żywotnością, niezależnie od tego, czy był to tłuszcz nienasycony, czy nasycony.
The Lancet 2017: Związki spożycia tłuszczów i węglowodanów z chorobami układu krążenia
i śmiertelnością w 18 krajach na pięciu kontynentach (PURE): prospektywne badanie kohortowe.
Nasze dane sugerują, że diety niskotłuszczowe narażają populację na zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. – Dr Andrew Mente.
Powyższe dowody wskazują, że zalecenia dietetyczne dotyczące ogólnie unikania tłuszczów,
a w szczególności tłuszczów nasyconych, są oparte na bardzo słabych podstawach naukowych.
